سیاره زحل؛ باران آمونیاک و طوفان‌هایی که صدها سال طول می‌کشد
تاریخ انتشار: ۲۹ مرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۵۰۱۶۵۷
ایتنا - دانشمندان می‌گویند که سیاره زحل (کیوان) طوفان‌های طولانی‌مدتی دارد که قرن‌ها ادامه می‌یابد و جو (اتمسفر) این سیاره را آشفته می‌کند.
زحل، یا همان سیاره کیوان، پیش از این تا حدودی آرام‌تر از غول گازی منظومه شمسی یعنی سیاره مشتری به نظر می‌رسید. در سیاره مشتری، طوفانی بسیار بزرگ به نام «لکه سرخ بزرگ»، به ابعاد ده‌ها هزار کیلومتر، در جریان است که بزرگ‌ترین طوفان در منظومه شمسی به‌شمار می‌رود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
به گزارش ایتنا و به نقل از ایندیپندنت، طوفان‌های بزرگ زحل، که تصور می‌شود هر ۲۰ تا ۳۰ سال یک بار رخ می‌دهد، شبیه به طوفان‌های روی زمین، اما به‌مراتب بزرگ‌تر است. طوفان‌های زمینی از اقیانوس‌های سیاره ما انرژی می‌گیرند، ولی سازوکار شکل‌گیری طوفان‌های بزرگ در جو پر از هیدروژن و هلیوم زحل تا حدودی مرموز و ناشناخته است.
ستاره‌شناسان دانشگاه کالیفرنیا، در برکلی، و دانشگاه میشیگان، در آن آربور، با بررسی اختلال‌های توزیع گاز آمونیاک در جو (اتمسفر) ضخیم زحل، اطلاعات بیشتری درباره طوفان‌های این سیاره به دست آورده‌اند.
چنگ لی، استادیار دانشگاه میشیگان، می‌گوید که درک سازوکارهای بزرگ‌ترین طوفان‌ها در منظومه شمسی نظریه طوفان‌ها را در قالب کیهانی گسترده‌تری قرار می‌دهد، دانش کنونی ما را به چالش می‌کشد، و مرزهای دانش هواشناسی زمین را گسترش می‌دهد.
لی و تیم پژوهشی او در بررسی گسیل‌های رادیویی آمونیاک در جو زحل، با استفاده از آرایه بسیار بزرگ کارل جی. جانسکی (وی‌اِل‌اِی) در نیومکزیکو، این اختلال را شناسایی کردند. اگرچه به نظر می‌رسد زحل در طیف نور مرئی رنگی عمدتا یکنواخت دارد، نوارهای متمایز آن و تفاوت میان لایه‌های جوی در ارتفاع‌های مختلف، زمانی که در امواج رادیویی مشاهده شوند، آشکارتر است.
علت هم این است که با مشاهدات رادیویی می‌توان جو (اتمسفر) سیارات را عمیق‌تر رصد کرد تا با تلسکوپ‌های نوری و این امکان به اخترشناسان فرصت می‌دهد که فرایندهای شیمیایی و فیزیکی عامل تشکیل ابر و انتقال گرما را بهتر بشناسند.
ایمکه دی پاتر، ستاره‌شناس دانشگاه کالیفرنیا در برکلی، می‌گوید که دانشمندان طول‌موج‌های رادیویی در زیر لایه‌های ابر مرئی در سیارات غول‌پیکر را بررسی می‌کنند. به گفته او، از آنجا که واکنش‌ها و دینامیک شیمیایی به تغییر ترکیب جو سیاره منجر می‌شود، رصد زیر این لایه‌های ابر برای شناخت دقیق ترکیب واقعی جو سیاره ضروری است. او می‌گوید این پارامتری مهم و کلیدی برای الگوهای کامپیوتری شکل‌گیری سیاره‌ها است.
این تیم پژوهشی همچنین موفق شد پدیده‌ای شگفت‌انگیز را در گسیل‌های رادیویی منتشرشده از درون جو زحل کشف کند که به شکل ناهنجاری‌هایی در غلظت آمونیاک ظاهر شده است. بدین ترتیب، دانشمندان توانستند این ناهنجاری‌ها را به ابرطوفان‌های قبلی مرتبط کنند که در نیمکره شمالی این غول گازی به راه افتاده بود.
در بررسی آنها، غلظت آمونیاک در عرض‌های جغرافیایی میانی زحل کمتر بود که نشان‌دهنده وجود لایه بالاتر ابر یخی آمونیاک است.
با این حال، در حدود ۱۰۰ تا ۲۰۰ کیلومتری زیر آن، غلظت آمونیاک افزایش نشان می‌داد. تیم پژوهشی بر این نظر است که این غلظت نتیجه انتقال آمونیاک از لایه‌های بالایی جو به لایه‌های پایین‌تر به شکل باران آمونیاکی است. این پدیده ناشی از طوفان‌های بزرگی است که ممکن است صدها سال ادامه داشته باشد. پژوهش‌‌های اخترشناسان نشان می‌دهد که با وجود آنکه زحل و غول گازی دیگر منظومه شمسی، یعنی مشتری، ترکیبات مشابهی دارند، این سیاره‌های پنجم و ششم منظومه ما تفاوت چشمگیری با یکدیگر دارند.
در حالی که در مشتری بین لایه‌های جو (اتمسفر) تفاوت وجود دارد، این تغییر، برخلاف آنچه در زحل دیده می‌شود، ناشی از فعالیت‌های طوفانی نیست. این به معنی آن است که حتی زمانی که غول‌های گازی در کنار یکدیگر در یک سیستم سیاره‌ای قرار داشته باشند، تفاوت چشمگیری میان آنها وجود دارد.
این پژوهش همچنین ممکن است بر شیوه تحقیق دانشمندان در جست‌وجوی طوفان‌های بزرگ در میان غول‌های گازی خارج از منظومه شمسی نیز اثر بگذارد.
منبع: ايتنا
کلیدواژه: سیاره زحل آمونیاک کیوان منظومه شمسی طوفان های بزرگ منظومه شمسی طوفان ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.itna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ايتنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۵۰۱۶۵۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
سیاره مشتری به شکل‌گیری قمر زمین کمک کرده است
به گزارش خبرگزاری علم و فناوری آنا به نقل از اسپیس، به نظر می‌رسد که رویداد موسوم به بی‌ثباتی بزرگ که هرج و مرج را در بین سیارات ایجاد و غول‌های گازی را در مدار‌هایی که امروز می‌شناسیم مستقر کرد، بین ۶۰ تا ۱۰۰ میلیون سال پس از تولد خورشید رخ داده است.
دانشمندان بر این باورند که سیاراتی نظیر مشتری با بی‌ثبات کردن مدار یک پیش سیاره به شکل گیری قمر زمین منجر شده باشند.
به لطف مطالعات ترکیبات و مکان انواع مختلف سیارک‌ها و دنباله‌دارها، دانشمندان دریافته‌اند که این حادثه در اوایل تاریخ منظومه شمسی رخ داده است. با این حال، هنوز پازل‌هایی درباده اینکه چگونه همه چیز دقیقاً از بین رفته یا شکل گرفته، حل نشده است.
به عنوان مثال، دانشمندان دریافته‌اند که اجرام منظومه شمسی که امروزه می‌بینیم، از جمله زمین، به دور خورشید از قرصی از گاز و غبار تشکیل شده‌اند. با این حال، برخی از آن اجرام، یعنی سیارک‌ها و دنباله‌دارها، به نظر می‌رسد که از موادی تشکیل شده‌اند که در قرص وجود نداشته‌اند. حداقل، این مواد نباید در مکان‌هایی که آن اجرام در حال حاضر در آن قرار دارند، وجود داشته باشد و منطقی‌تر است که این اجرام قبل از پراکنده شدن در نقاط دورتر به خورشید نزدیک‌تر شده باشند.
به عبارت دیگر، همه این بررسی‌ها صورت گرفته تا نشان دهد که مشارکت مشتری در شکل‌گیری قمر زمین اهمیت زیادی داشته است.
یکی از فرضیات این است که در دوران اولیه تشکیل منظومه شمسی، برهم‌کنش‌های گرانشی بین مشتری و سیاره‌های دیگر انجام می‌شد که در نهایت منجر به تشکیل موج‌هایی در ابرمولکول‌های حاوی میلیون‌ها سیاره کوچک شد که به آرامی گرد و خاک بیشتری تشکیل دادند و در نهایت به شکل‌گیری سیاره‌ها و قمر‌ها منجر شد.
در این فرضیه، نقش سیاره مشتری بسیار مهم بوده چراکه با جذب و کشش گرانشی خود، این سیاره بزرگ منجر به کاهش سرعت چرخش ابرمولکول‌های حاوی ذرات کوچک شده و این کاهش سرعت، منجر به اتصال و ادغام این ذرات بزرگ‌تر و تشکیل شهاب‌سنگ‌ها، سیاره‌ها و حتی قمر زمین شده است.
مطالعات همچنین نشان می‌دهد که مشتری در کمک به تشکیل قمر زمین نقش مهمی ایفا کرده است و هرچه فرایند تشکیل ماه پیش می‌رفته، نقش سیاره مشتری افزایش نیز تفزایش یافته است.
انتهای پیام/
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»